آسپارتام و سوکرالوز دو شیرین کننده شناخته شده و محبوب در سراسر جهان هستند. سال ها پیش در تلاش برای محدود کردن مصرف قند که با چاقی، دیابت نوع 2، پوسیدگی دندان و سندرم متابولیک مرتبط است، تولیدکنندگان مواد غذایی صنعتی، شیرین کننده هایی مانند آسپارتام و سوکرالوز را وارد صنایع غذایی کردند.

امروزه نام شیرین کننده هایی مثل آسپارتام، سوربیتول، آس سولفام، دکستروز، سوکرالوز و … را در لیست مواد تشکیل دهنده بسیاری از نوشابه های رژیمی، آدامس، آب نبات و دسرها مشاهده می کنید. شیرین کننده های مصنوعی یا جایگزین قند، مواد شیمیایی هستند که به غذاها و نوشیدنی ها اضافه می شوند تا طعم شیرین را بدون ایجاد مضرات رایج قند و شکر سفید به محصولات غذایی اضافه کنند.

آسپارتام چیست؟

آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی غیر ساکاریدی و از دیدگاه علم شیمی، متیل استر اسید آسپارتیک است. این قند مصنوعی، 200 برابر شیرین ‌تر از قند معمول بوده و بیشترین استفاده از آن مربوط به غذاها و نوشیدنی های سرد است. آسپارتام در روده کوچک خیلی سریع به باقی مانده هایی مانند اسید آسپارتیک، فنیل آلانین و متانول تبدیل می شود. متانول سپس به فرمالدئید و اسید فرمیک تجزیه می شود.

 

کاربردهای آسپارتام

آسپارتام در نوشابه های رژیمی، صبحانه های فوری، آدامس های بدون قند، دسرهای یخ زده، دسرهای ژلاتینی، آب میوه های بسته بندی شده، قرص های ویتامین، نوشیدنی های لبنی، داروها، شیرین کننده های رومیزی، چای، قهوه و ماست استفاده می شود.

در مقایسه با سایر شیرین کننده ها آسپارتام برای پخت و پز در دمای بالا مناسب نیست؛ زیرا در اثر حرارت تجزیه شده و شیرینی خود را از دست می دهد. همچنین نقطه ذوب آسپارتام بسیار پایین است، و به همین دلیل اغلب برای غذاها و نوشیدنی ها در دماهای پایین کاربرد دارد. در واقع این شیرین کننده برای استفاده در نوشیدنی های سرد و نوشابه ها ایده آل است.

عوارض آسپارتام چیست

برخی از خوراکی هایی که مصرف می کنیم مانند آب به طور مستقیم جذب بدن می ‌شوند و بدون تغییر مورد استفاده قرار می‌ گیرند. اما برخی دیگر ابتدا متابولیزه می شود. آسپارتام پس از مصرف، متابولیزه شده و به اسید آسپارتیک، فنیل آلانین و متانول تجزیه می شود. اسید آسپارتیک و فنیل آلانین آمینو اسیدهایی هستند که در بسیاری از مواد غذایی وجود دارند.

سوکرالوز چیست؟

سوکرالوز یک شیرین کننده مصنوعی است که در آزمایشگاه ساخته می شود و بسیار شیرین تر از قند است. سوکرالوز غیر مغذی و بدون کالری و شبیه شکر است. در واقع شیمیدانان با تنظیم مجدد برخی از پیوندهای مولکول قند امکان هضم یا جذب آن ها را در بدن تغییر می دهند.

سوکرالوز یک شیرین کننده مصنوعی قوی است که اغلب در نوشیدنی ها و محصولات غذایی تجاری یافت می شود. این شیرین کننده ممکن است در حفظ یک رژیم غذایی کم کالری و در عین حال لذت بهره مندی از طعم شیرینی کمک کند. اگر می خواهید کالری دریافتی خود را کاهش دهید سوکرالوز یک انتخاب بسیار مناسب است.

 

کاربرد سوکرالوز

سوکرالوز یک شیرین کننده بدون کالری است و به طور گسترده در بسیاری از محصولات غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود. استفاده از سوکرالوز یک فرصت جدید برای تولیدکنندگان مواد غذایی و نوشیدنی جهت جذب مشتریانی ایجاد کرده است که مایل به کاهش قند مصرفی خود هستند. امروزه محبوبیت فزاینده شیرین کننده های مصنوعی در بخش های مهم تغذیه، مانند غذاهای مخصوص کودکان، صبحانه های آماده و آب میوه های کنسرو شده بسیار افزایش یافته است.

بیماران دیابتی نیز می توانند پس از مشورت با پزشک خود از سوکرالوز استفاده نمایند، زیرا این ماده سطح انسولین را مختل نمی کند.

عوارض سوکرالوز

در حالی که سوکرالوز از نظر شیمیایی از یک مولکول قند به دست می آید، نباید با ساکارز، نام شیمیایی قند سفره، اشتباه گرفته شود. خطرات سلامتی ناشی از مصرف بیش از حد سوکرالوز شامل آلرژی، سرگیجه، مشکلات گوارشی، افزایش وزن و میگرن است.

فراموش نکنید که مصرف بیش از حد شیرین کننده های مصنوعی می تواند منجر به نفخ و حتی پرخوری شود. همچنین در حالی که سوکرالوز فاقد قند در نظر گرفته می شود اما همچنان حاوی کالری است و ممکن است بر سطح قند خون تاثیرگذار باشد.

اگرچه سوکرالوز برای مصرف انسان بی خطر در نظر گرفته می شود، اما برخی مطالعات نشان داده اند که این ماده ممکن است اثرات منفی بر سلامت روده داشته باشد. از آنجایی که مصرف قند تاثیر قابل توجهی بر میکروبیوم روده دارد، این عامل بر پاسخ های متابولیک نیز اثرگذار خواهد بود.

کلام پایانی

کنترل میل به مصرف شیرینی و شکر بسیار دشوار است و احتمال زیادی وجود دارد که تسلیم آن شویم. اگر شما هم در تلاش برای کنترل میل به مصرف خوراکی های شیرین هستید، گام نخست، تلاش در کاهش مصرف شیرینیجات و سپس جایگزین کردن شکر با شیرین کننده های سالم تر است. یکی دیگر از راه های کنترل تمایل به مصرف قند، نوشیدن آب است. راهکار دیگر این است که هر زمان میل به خوردنی های شیرین داشتید، میوه تازه میل نمایید. این عمل، قند طبیعی بدن را تامین کرده و در عین حال به سلامت شما نیز کمک فراوانی می کند.